با سلام

در این آموزش قرار است به یکی از پایه ای ترین و در عین حال مهمترین مفاهیم دنیای تصاویر دیجیتال و همچنین فتوشاپ بپردازیم. اندازه و وضوح تصویر در فتوشاپ یا Image size and resolution، همانطور که گفته شد دو مفهوم اساسی و مهم هستند که بسیاری از افراد در درک آن با مشکل مواجه هستند. برای درک بهتر این دو مفهوم ابتدا باید پایه ای ترین و کوچکترین عضو سازنده تصاویر دیجیتال را بشناسیم. در تصاویر دیجیتال و همچنین صفحات نمایش، پیکسل یک مربع کامل است که از طرفین خود به پیکسل های دیگر متصل است و هیچ فاصله ای بین آنها وجود ندارد. هرچه تعداد پیکسل ها بیشتر و اندازه آنها کوچکتر شود تشخیص آنها برای چشم انسان دشوارتر خواهد بود و در اصطلاح هر چه تعداد پیکسل ها بیشتر باشد تصویر بهتری خواهیم داشت.

در یک مقایسه می توان گفت پیکسل ها شبیه سلول های ارگانیک هستند. به طور مثال چندیدن ترلیون سلول لازم است تا بدن انسان ساخته شود. پس کمیت عامل مهمی است. اما از طرف دیگر کیفیت هم به همان اندازه مهم است. برای داشتن یک ارگانیسم سالم باید سلول های باکیفیت و سالمی داشته باشیم. به طور مشابه یک تصویر بی کیفیت ممکن است از چندین میلیون پیکسل تشکیل شده باشد و در مقابل یک تصویر خوب ممکن است تنها از چند صد هزار پیکسل تشکیل شده باشد که به کیفیت تصویر دیجیتال و یا تصویر اسکن شده اولیه بستگی دارد.

در این آموزش همانطور که گفته شد، ما به دو ویژگی تصویر که به پیکسل وابسته اند می پردازیم. اندازه و وضوح تصویر در فتوشاپ. یاد خواهید گرفت که برای داشتن یک تصویر با کیفیت به چه تعداد پیکسل نیاز دارید. همچنین روش کاهش و یا افزایش پیکسل ها را در موارد نیاز یاد خواهید گرفت. به طور کلی در پایان این درس یاد خواهید گرفت چگونه تعداد پیکسل ها را برای نمایش روی صفحه نمایش و یا پرینت تنظیم کنید.

 

ابتدا به اندازه تصویر یا همان Image Size می پردازیم. به تصویر زیر دقت کنید (برای نمایش بهتر روی آن کلیک کنید) :

1

 

همانطور که مشاهده می کنید، پهنای این تصویر ۹۱۸ پیکسل و ارتفاع آن ۶۳۲ پیکسل است و با دقت به درصد نمایش تصویر در فتوشاپ، متوجه می شویم که تصویر در حالت ۱۰۰ درصد در حال نمایش است. انداره تصویر یا همان Image Size بیانگر پهنا و ارتفاع عکس بر حسب پیکسل و همچنین تعداد کل پیکسل های موجود در هر تصویر است. به طور مثال در تصویر بالا ۵۸۰۱۷۶ پیکسل داریم که از حاصل ضرب پهنا در ارتفاع بدست آمده است. ممکن است در ابتدا عدد بزرگی به نظر بیاید ولی در نظر داشته باشید که دوربین های دیجیتال امروزی قادر به ثبت ۱۰ تا ۲۰ مگاپیکسل یا حتی بیشتر هستند. برای تبدیل تعداد پیکسل ها به مگاپیکسل کافی است ۵۸۰۱۷۶ را بر ۱۰۰۰۰۰۰ تقسیم کنیم. بنابراین تصویر ما حدود ۰.۵۸ مگاپیکسل است که در مقایسه با ۱۰ تا ۲۰ مگاپیکسل عدد کوچکی است.

در مقابل رزولوشن یا وضوح تصویر به تعداد پیکسل هایی گفته می شود که در یک اینچ یا میلیمتر خطی قرار گرفته است. به طور مثال resolution تصویر بالا روی ۱۰۰ پیکسل در اینچ و یا به طور خلاصه ۱۰۰ppi تنظیم شده است. به این موضوع دقت کنید که در دنیای فتوشاپ رزولوشن تنها در ارتباط با پرینت و چاپ تصویر معنی پیدا می کند و هر جا صحبت از Screen Graphics باشد رزولوشن بی معنی است. به عبارت دیگر اگر تصاویری تهیه می کنید که قرار است در وب قرار گیرد و یا ایمیل شوند، اصلا اهمیتی ندارد که رزولوشن چه مقدار باشد. اما در مقابل اندازه تصویر در مورد پرینت، صفحه نمایش، ایمیل و …. همیشه مهم و کلیدی است.

برای تغییر اندازه و وضوح تصویر در فتوشاپ از دستور Image Size استفاده می شود. برای این منظور مانند تصویر زیر ابتدا به منوی Image رفته و سپس دستور Image Size را انتخاب کنید و یا از کلید میانبر آن یعنی Alt+Ctrl+I استفاده کنید :

 

2

با اجرای این دستور پنجره Image Size در فتوشاپ باز می شود که می توانید آن را در تصویر زیر مشاهده کنید. در ادامه به توضیح قسمت های مختلف این پنجره و کاربرد های آن خواهیم پرداخت:

 

ps5-3

 

همانطور که مشاهده می کنید این پنجره از سه قسمت اصلی تشکیل شده است. بخش اول ابعاد پیکسلی تصویر را نمایش می دهد و همانطور که مشخص است این تصویر ۹۱۸ در ۶۳۲ پیکسل است. عدد ۱.۶۶M که داخل بیضی سبز رنگ مشخص شده است، نمایشگر سایز تصویر در حافظه رم است. شاید برای شما جالب باشد که بدانید این عدد چگونه محاسبه می شود. برای دانستن آن باید دقت کنید که برای ذخیره هر رنگ کامل RGB به سه بایت از حافظه برای ذخیره مقادیر R و G و B نیاز است. در اینجا ما مجموعا ۵۸۰۱۷۶ پیکسل داریم که هر کدام یک رنگ RGB دارد بنابراین ۵۸۰۱۷۶ ضربدر ۳ بایت حافظه برای نمایش چنین تصویری نیاز داریم که معادل ۱.۶۶ مگابایت است.

همچنین علامت زنجیر کوتاه بیانگر این است که عرض و ارتفاع تصویر به هم لینک شده اند و با تغییر یکی دیگری نیز تغییر می کند و مانع از به هم ریختن نسبت طول به عرض تصویر می شود. برای اینکه بتوانیم ابعاد ارتفاع و عرض را مستقلا تغییر دهیم کافی است که تیک مربوط به Constrain Proportions را برداریم. اما ما در این آموزش قصد چنین کاری را نداریم.

بخش دوم پنجره Image Size قسمت Document Size است که شاید بهتر بود Print Size نامیده میشد چون در واقع بیانگر ابعاد پرینتی است که از عکس خواهیم داشت. در اینجا همانطور که مشاهده می کنید عرض پرینت ما ۲۳.۳۲ سانتیمتر و ارتفاع آن ۱۶.۰۵ سانتی متر خواهد بود و دلیل آن این است که مقدار Resolution یا وضوح روی ۱۰۰ پیکسل در اینچ تنظیم شده است. که البته این مقدار برای چاپ عکس خیلی پایین است. اگر به تصویر زیر دقت کنید متوجه خواهید شد که ابعاد پرینت نیز به هم لینک شده هستند اما به مقدار Resolution لینک نشده اند. و این بدین معنی است که می توان مقدار Resolution را مستقل از ابعاد پرینت تغییر داد.

 

ps5-4

حال مطابق تصویر بالا اگر مقدار رزولوشن را از ۱۰۰ به ۳۰۰ افزایش دهیم مشاهده می کنیم که ابعاد پرینت تغییری نمی کند ولی در مقابل ابعاد تصویر به شدت تغییر می کنند و همچنین حجم تصویر در حافظه نیز به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا می کند. دلیل این امر آن است که گزینه Resample Image فعال شده است. و این به معنی ایجاد پیکسل های جدید است. با توجه به اینکه ما اینجا مقدار Resolution و تعداد پیکسل ها را افزایش داده ایم به این کار Upsampling گفته می شود. و اگر رزولوشن را کم کنیم به این کار Downsampling گفته می شود.

حال به تصویر زیر دقت کنید. در این مرحله گزینه Resample Image را غیر فعال می کنیم:

 

ps5-5

به محظ غیر فعال کردن این گزینه، ابعاد پیکسلی تصویر به خالت غیر قابل تغییر در می آیند و این بدین معنی است که تغییر رزولوشن در این حالت روی اندازه تصویر تاثیری نخواهد داشت. همچنین پس از غیر فعال کردن گزینه Resample Image، همانطور که در قسمت شماره ۳ تصویر بالا مشاهده می کنید، هر سه پارامتر عرض، ارتفاع و رزولوشن به هم لینک شده اند که بدین معنی است که تغییر هر کدام روی دیگری تائیر خواهد گذاشت. همانطور که مشاهده می کنید با افزایش رزولوشن از ۱۰۰ به ۳۰۰ پیکسل در اینچ ابعاد پرینت ما به طرز قابل ملاحظه ای کاهش یافت. دلیل این امر این است که با این کار به فتوشاپ می گوییم از پیکسل های موجود، در هر اینچ کاغذ به جای ۱۰۰ پیکسل، ۳۰۰ پیکسل قرار بده. به طور مثال عرض تصویر ۹۱۸ پیکسل است و اگر قرار باشد در هر اینچ کاغذ ۳۰۰ پیکسل قرار دهیم بنابراین عرض پرینت ما ۳.۰۶ اینچ خواهد بود. و در نهایت تصویر چاپ شده کوچکتری نسبت به ۱۰۰PPI خواهیم داشت.

 

در این مرحله قصد داریم به تنظیمات ایده آل رزولوشن برای چاپ و پرینت عکس برسیم. برای این منظور همان تصویر اولیه با ابعاد ۹۱۸ در ۶۳۲ پیکسل را باز می کنیم و سپس مطابق تصویر زیر با رفتن به منوی Image و انتخاب دستور Duplicate، یک کپی از آن ایجاد می کنیم:

 

ps5-6

 

این کار به ما این امکان را میدهد که پس از Upsample کردن تصویر بتوانیم نتیجه کار را با تصویر اولیه مقایسه کنیم. هنگامی که با پرینت و چاپ تصاویر دیجیتال سروکار دارید بهتر است اطلاعات کافی و کاربردی در مورد PPI مناسب داشته باشید. در واقع چند عدد در این زمینه بسیار پرکاربرد هستند و در واقع رنج و بازه رزولوشن های مورد استفاده جهت پرینت را مشخص می کنند. باز هم تاکید می کنیم که این مقادیر تنها زمانی اهمیت پیدا می کنند که شما قصد چاپ تصویر خورد را داشته باشید. اگر قرار این تصویر روی مانیتور نمایش داده شود این مقادیر هیچ اهمیتی ندارند.

در صنعت چاپ رزولوشن ۲۲۰ PPI به عنوان حداقل رزولوشن مناسب برای چاپ در نظر گرفته می شود. رزولوشن های ۲۶۷ و ۳۰۰ PPI نیز برای چاپ تصاویر با کیفیت تجاری بسیار پر کاربرد هستند. همچنین رزولوشن ۳۶۰ PPI به عنوان مقدار حداکثر رزولوشن برای پرینت های Inkjet در نظر گرفته می شود. بنابراین بهتر است همیشه این چهار عدد ۲۲۰، ۲۶۷، ۳۰۰ و ۳۶۰ را به خاطر داشته باشید.

به منظور مشاهده و ارزیابی عملکرد فتوشاپ در Upsampling و ایجاد پیکسل های جدید و همچنین مقایسه تصویر Upsample شده با تصویری که از ابتدا با کیفیت بالاتر اسکن شده مطابق تصویر زیر دستور Image Size را روی کپی ایجاد شده از تصویر اولیه اجرا می کنیم :

 

ps5-7

برای این منظور ابتدا مطمئن شوید که هر دو گزینه Resample Image و Constrain Proportions انتخاب شده باشند. سپس مقدار رزولوشن را از ۱۰۰ به ۱۰۰۰ تغییر دهید. مشاهده می کنید که ابعاد چاپ همانطور که انتظار داشتیم ثابت ماند اما ابعاد تصویر ۱۰ برابر و حجم تصویر در حافظه ۱۰۰ برابر شد. حالا OK می کنیم و نتیجه کار را می بینیم. حال به منظور مقایسه با تصویر اولیه، تصویر اولیه را باز می کنیم و مقدار زوم آن را روی ۱۰۰۰ درصد می گذاریم. در دو تصویر زیر برشی از قسمت های مشابه دو تصویر را مشاهده می کنید:

 

ps5-8

 

ps5-9

تصویر اول تصویر Upsample شده و تصویر دوم تصویر اولیه زوم شده است. در تصویر زوم شده مشاهده می کنید که پیکسل های مربع شکل قابل مشاهده هستند ولی در تصویر Upsample شده نه تنها پیکسل ها قابل مشاهده نیستند بلکه انتقال از یک رنگ به رنگ دیگر بسیار نرم انجام شده است. اما به اعتقاد من نمی توان الزاما گفت که کیفیت تصویر Upsample شده بهتر است. حتما شما هم با من هم نظر هستید که تصویر Upsample شده بسیار Blur شده به نظر می رسد. شاید مشابه این حالت را زمانی مشاهده کنید که با یک دوربین دیجیتال یک عکس بدون فوکوس بگیرید. در واقع نمی توان گفت که تصویر Upsample شده جزئیات و Detail بیشتری را به بیننده ارائه می دهد.

حالا به تصویری که از ابتدا با کیفیت بالاتر اسکن شده است توجه کنید:

 

ps5-10

جزئیاتی که در این تصویر قابل مشاهده است قابل مقایسه با تصویر Upsample شده نیست. در این نسخه از تصویر حتی می توان جزئیات بافت کاغذ را هم مشاهده کرد. به طور خلاصه می توان گفت تصویری که از همان ابتدا با رزولوشن بالاتر ثبت و یا اسکن شود از نظر کیفیت و جزئیات با هیچ تصویر Upsample شده ای قابل مقایسه نیست.

برای مشاهده سایز فایل ها در حافظه مانند تصویر زیر روی نوار باریک در پایین پنجره مربوط به هر تصویر کلیک کنید. اگر سایز فایل را نمی بینید مطابق تصویر زیر روی فلش کوچک کلیک کنید و گزینه Document Size را انتخاب کنید.

 

ps5-11

مشاهده می کنید که سایز فایل با ابعاد کوچک در حافظه ۱.۶۶ مگابایت است که مقدار بسیار کمی است و فتوشاپ به سادگی چنین فایل هایی را باز می کند. اما این حجم در مورد تصاویر Upsample شده و همچنین تصویر با کیفیت بالای اسکن حدود ۱۶۶ مگابایت است. معمولا فتوشاپ هنگام باز کردن و کار کردن با فایل هایی که حجم بالاتر از ۱۰۰ مگابایت دارند کند می شود به خصوص هنگامی که لایه های جدیدی به فایل اضافه شود.

پس همیشه به این موضوع دقت داشته باشید که هنگام ثبت تصاویر با دوربین دیجیتال و یا اسکن تصاویر همیشه از بالاترین سایزی که می توانید استفاده کنید. هدف شما همیشه باید ثبت بیشترین جزئیات ممکن باشد.

حال قصد داریم نحوه صحیح تغییر سایز تصویر جهت چاپ را مرور کنیم. برای این منظور من تصویر با کیفیت بالا را باز می کنم. در این روش ما هیچگونه تغییری در تعداد پیکسل های تصویر نمی دهیم بنابراین ابعاد تصویر ثابت خواهد بود. دو روش برای انجام این کار وجود دارد. روش اول این است که مانند تصویر زیر به منوی فایل رفته و دستور Print را انتخاب کنیم و یا کلید میانبر آن یعنی Ctrl+P را فشار دهیم.

 

ps5-12

با اجرای دستور پرینت مطابق تصویر زیر پنجره آن باز می شود (برای مشاهده تصویر با کیفیت روی تصویر کلیک کنید):

 

ps5-13

قبل از هر چیز نحوه قرار گیری تصویر در کاغذ را به Landscape تغییر دهید (مرحله ۱). با توجه به اینکه قصد داریم تمام صفحه توسط تصویر پر شود عرض تصویر را به ۱۲ اینچ تغییر می دهیم. مشاهده می کنید که رزولوشن به طور خودکار به ۷۶۴PPI تغییر میکند. این بدین معنی است که ما پیکسل جدیدی به تصویر اضافه یا کم نمی کنیم. حال روی دکمه Done کلیک کنید. با این کار این اطلاعات همراه با فایل ذخیره خواهد شد و اگر مجددا به دستور Print بازگردید همین مقادیر را مشاهده خواهید کرد. همچنین می توانستیم گزینه Scale to fit Media را انتخاب کنیم تا ابعاد تصویر به صورت خودکار مطابق با سایز صفحه تغییر کنند.

روش دوم تغییر سایز برای پرینت، استفاده از دستور آشنای Image Size است. این دستور را اجرا کنید :

 

ps5-14

قبل از هر چیز گزینه Resample Image را غیر فعال کنید. با این کار هیچکدام از پیکسل های تصویر و همچنین ابعاد تصویر تغییر نخواهد کرد. حالا مانند روش قبل، مقدار عرض پرینت را به ۱۲ اینچ تغییر دهید. مشاهده می کنید رزولوشن به طور خودکار به ۷۶۵PPI تغییر می کند ولی ابعاد تصویر ثابت باقی می مانند.

در این مرحله قصد داریم Downsample کردن برای Print را آموزش دهیم. ممکن است در ابتدا این کار بی فایده به نظر برسد. اگر Upsampling یک فرآیند تخریبی باشد، Downsampling باید به مراتب تخریبی تر باشد. اما در واقع اینطور نیست. در حالی که به ندرت از Upsampling استفاده می شود، Downsampling به کرات مورد استفاده طراحان قرار می گیرد. فرض کنید در یک دفتر طراحی کار می کنید و قرار است فایلی را برای همکارتان جهت پرینت ارسال کنید. فایل اصلی بسیار حجیم است و آپلود آن زمان زیادی نیاز دارد. بنابراین شما تصویر را Downsample می کنید تا حجم کمتری اشغال کند و همچنین در پرینت نیز کیفیت آن قابل قبول باشد. برای این منظور مجددا دستور Image Size را اجرا می کنیم.

 

ps5-15

ابتدا مطمئن شوید که گزینه Resample Image فعال باشد. سپس عرض تصویر را به مقدار مورد نظر ۱۲ اینچ تغییر می دهیم و سپس مقدار وضوح یا رزولوشن را به ماکسیمم مقدار مورد استفاده در صنعت چاپ یعنی ۳۶۰ تغییر میدهیم. مشاهده می کنید که سایز فایل در حافظه از ۱۶۶ مگابایت به حدود ۳۷ مگابیات تغییر کرد. نکته مهم این است که هرچند فتوشاپ در Upsampling چندان خوب عمل نمی کند، اما در Downsampling فوق العاده عمل می کند.

در این مرحله قصد داریم یک تصویر را برای ارسال ایمیل Downsample کنیم. برای اینکار یک تصویر را که رزولوشن آن روی ۴۰۰ تنظیم شده است را باز می کنیم. و سپس دستور Image Size را اجرا می کنیم:

 

ps5-16

ابتدا اطمینان حاصل کنید که هر دو گزینه Constrain Proportions و Resample Image فعال باشد. سپس رزولوشن را از ۴۰۰ به ۱۰۰ تغییر می دهیم. دقت کنید که حجم فایل در حافظه و همچنین ابعاد آن به مقدار قابل توجهی کاهش پیدا کردند. حال به منوی فایل رفته و Save as را انتخاب می کنیم و یک نام جدید تایپ کرده و Save را می زنیم. پنجره زیر ظاهر می شود :

 

ps5-17

کیفیت را روی ماکزیموم ۱۲ می گذاریم. دقت کنید که حجم فایل نهایی حدود ۱.۲ مگابایت شد که حجم ایده آل برای ارسال ایمیل است. در نهایت OK را کلیک کنید.

 

بدین ترتیب به پایان مبحث اندازه و وضوح تصویر در فتوشاپ رسیدیم. امیدوارم از این آموزش استفاده لازم را برده باشید.